Wettelijke eisen voor stofafzuiging in bakkerijen
Wat zijn industriële stoffilters?
Industriële stoffilters filteren schadelijke stoffen zoals stof, olienevel, dampen, aerosolen en gassen uit de lucht, waardoor de luchtkwaliteit aanzienlijk verbetert. Ze worden ingezet in zowel industriële als commerciële omgevingen en beschermen werknemers tegen gezondheidsrisico’s. Afhankelijk van de toepassing worden de systemen afgestemd op specifieke stoffen, zoals emulsies of biologische werkstoffen. Industriele stoffilters zijn verkrijgbaar in verschillende groottes en uitvoeringen, zowel mobiel als stationair.
Industriële stoffilters: verplichtingen en eisen voor bedrijven
Bedrijven die industriële stoffilters gebruiken, zijn verantwoordelijk voor het naleven van strikte wettelijke richtlijnen. Alleen zo kun je de veiligheid van je medewerkers waarborgen en bijdragen aan milieubescherming. Volgens de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) ben je als werkgever verplicht om actief de veiligheid en gezondheid van je werknemers te bevorderen – bijvoorbeeld door een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) uit te voeren en passende technische maatregelen te treffen, zoals het implementeren van geschikte stofafzuiging.
Het Arbobesluit bevat nadere bepalingen voor het omgaan met gevaarlijke stoffen op de werkplek, inclusief verplichtingen voor het hanteren van arbeidsplaatsgrenswaarden. Je moet ervoor zorgen dat de blootstelling aan gevaarlijke stoffen zoals stof, dampen of gassen binnen deze grenzen blijft. Ook moeten maatregelen worden genomen volgens het zogenaamde arbeidshygiënische stappenplan (bronbestrijding, afzuiging, persoonlijke bescherming).
In omgevingen met explosiegevaar (bijvoorbeeld bij fijnstof of vluchtige dampen) gelden aanvullende verplichtingen op basis van de Europese ATEX-richtlijnen, die in Nederland zijn vastgelegd in het Arbobesluit en de Warenwet. In zulke gevallen ben je verplicht een explosieveiligheidsdocument (EVD) op te stellen en ATEX-conforme afzuigsystemen te gebruiken.
Daarnaast speelt milieuwetgeving een belangrijke rol. Binnen het huidige stelsel van de Omgevingswet en het Activiteitenbesluit milieubeheer gelden emissiegrenswaarden voor luchtverontreinigende stoffen. Afzuiginstallaties mogen bepaalde emissielimieten niet overschrijden, en het onderhoud en de prestaties ervan moeten regelmatig worden gecontroleerd.
Dit betekent dat jij verplicht bent om:
- je industriële stoffilters regelmatig te onderhouden en te inspecteren;
- alle genomen maatregelen te documenteren;
- je medewerkers adequaat op te leiden;
- de naleving van grenswaarden actief te monitoren.
Met de juiste aanpak op het gebied van stofafzuiging ben je verzekerd van naleving van de geldende wet- en regelgeving én van een veilige en duurzame werkomgeving.
Belangrijke voorschriften voor stofafzuiging
Een veilige werking van stofafzuiginstallaties is essentieel voor de arbeidsveiligheid en het naleven van de juiste voorschriften en normen. In Nederland zijn er verschillende wetten en richtlijnen die van toepassing zijn. De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) verplicht je om de gezondheid en veiligheid van je medewerkers te waarborgen. Het Arbobesluit, specifiek hoofdstuk 4 over gevaarlijke stoffen, geeft aanvullende regels voor het omgaan met stoffen op de werkplek.
Daarnaast moet je stofafzuiging voldoen aan de Machinerichtlijn (2006/42/EG) en de Laagspanningsrichtlijn (2014/35/EU) voor elektrische veiligheid. De EMC-richtlijn zorgt ervoor dat je apparatuur geen elektromagnetische storing veroorzaakt. Als je werkt in explosiegevaarlijke omgevingen, moet je de ATEX-richtlijnen (ATEX 114 en 153) volgen en een explosieveiligheidsdocument opstellen.
Verder zijn er ook de PGS-richtlijnen, afhankelijk van het type stof en activiteit, en NEN-normen, zoals NEN-EN 689, voor blootstellingsbeoordeling. Tot slot bevat de SER-lijst de grenswaarden voor gevaarlijke stoffen, waaraan je moet voldoen om de gezondheid van je medewerkers te beschermen.
De belangrijkste richtlijnen voor stofafzuiging in een oogopslag:
- Machinerichtlijn (2006/42/EG)
- Laagspanningsrichtlijn (2014/35/EU)
- ATEX-richtlijn (ATEX 114 en ATEX 153)
- Arbowet en Arbobesluit (Nederlandse wetgeving)
- NEN-normen (bijvoorbeeld NEN-EN 689 voor blootstellingsbeoordeling)
CE-conformiteit en juridische vereisten in Europa
Fabrikanten van industriële stoffilters moeten een conformiteitsverklaring opstellen die bevestigt dat hun installatie voldoet aan de Europese normen. Het CE-keurmerk geeft aan dat de installatie voldoet aan de eisen van de Machinerichtlijn (2006/42/EG) en andere relevante richtlijnen zoals de Laagspanningsrichtlijn en EMC-richtlijn. In explosiegevaarlijke omgevingen zijn ATEX-conforme afzuiginstallaties wettelijk verplicht en moeten ze voldoen aan de eisen voor brand- en explosiebescherming volgens de ATEX 114 en ATEX 153 richtlijnen.
Planning en installatie
Al in de ontwerpfase moet je ervoor zorgen dat de stofafzuiginstallaties geschikt zijn voor de specifieke bedrijfsomstandigheden. Dit houdt in dat je de gevaarlijke stoffen die moeten worden afgevangen, de benodigde luchtstroomvolumes en de integratie van veiligheidsmechanismen, zoals explosiebescherming, moet analyseren. Het ontwerp en de installatie moeten worden uitgevoerd door gekwalificeerd personeel.
Tijdens het operationele gebruik is het essentieel om regelmatig onderhoud en inspectie uit te voeren om de functionaliteit en veiligheid van de stofafzuiging te waarborgen. Filterelementen moeten bijvoorbeeld periodiek worden gecontroleerd op slijtage, en ophopingen in leidingen en verzamelcontainers moeten regelmatig worden verwijderd. Ook de besturings- en veiligheidssystemen moeten worden getest en onderhouden.
Bedrijf, controle en onderhoud
Tijdens het operationele gebruik van industriële stoffilters is regelmatig onderhoud en inspectie essentieel om de functionaliteit en veiligheid te waarborgen. In Nederland zijn er duidelijke richtlijnen voor het onderhoud van afzuiginstallaties, zoals de Arbowet en het Arbobesluit. Het is belangrijk om regelmatig de filterelementen te controleren op slijtage en ervoor te zorgen dat ophopingen in leidingen en verzamelcontainers tijdig worden verwijderd. Ook het testen van de besturings- en veiligheidssystemen is van groot belang om te garanderen dat het systeem goed functioneert en voldoet aan de wettelijke eisen.
Documentatie en training
Alle onderhouds- en inspectiewerkzaamheden moeten zorgvuldig worden gedocumenteerd, niet alleen als bewijs voor toezichthouders, maar ook om de installaties continu te optimaliseren. Daarnaast is het belangrijk om medewerkers regelmatig te trainen en in te voeren in het juiste gebruik en onderhoud van de stofafzuiginstallaties, zodat zij zich bewust zijn van de werking en het belang van de systemen.
Bescherming van werknemers
Het hoofddoel van de richtlijnen is de bescherming van de gezondheid van werknemers. Effectieve afzuiging van gevaarlijke stoffen, zoals stof, dampen of gassen, verbetert de luchtkwaliteit op de werkplek en vermindert het risico op beroepsziekten en ongevallen. Het is van cruciaal belang om de afzuiginstallaties regelmatig te onderhouden en te controleren om ervoor te zorgen dat ze effectief blijven werken.
CE-conformiteit en juridische vereisten in Europa
Fabrikanten van industriële stoffilters moeten een conformiteitsverklaring opstellen om te bevestigen dat hun installatie voldoet aan de Europese normen. Het CE-keurmerk geeft aan dat de installatie in heel Europa mag worden gebruikt en voldoet aan alle geldende richtlijnen, zoals de Machinerichtlijn. Let op: in explosiegevaarlijke omgevingen zijn ATEX-conforme afzuiginstallaties wettelijk verplicht. Deze moeten specifieke eisen op het gebied van brand- en explosiebescherming naleven.
Juridisch beheer van lasrook
Bij laswerkzaamheden komen schadelijke deeltjes vrij, bekend als lasrook. Wanneer bepaalde grenswaarden voor lasrook worden overschreden, kan inademing van deze rook op lange termijn leiden tot gezondheidsproblemen zoals astma of longaandoeningen. In Nederland schrijft de wet gevaarlijke stoffen voor dat er punt-afzuiginstallaties moeten worden gebruikt om lasrook effectief af te zuigen. Algemeen luchtafzuigsystemen voldoen niet aan de wettelijke eisen voor het afzuigen van lasrook. Deze punt-afzuiginstallaties zijn verplicht om de schadelijke stoffen bij de bron te verwijderen en de blootstelling voor de werknemers te minimaliseren.
Rechtsconforme stofafzuiging met Kiekens
Kiekens is al tientallen jaren een toonaangevende leverancier van moderne stofafzuigoplossingen voor industriële toepassingen. Of het nu gaat om stof, olienevel of lasemissies – onze systemen voldoen altijd aan de meest recente wettelijke eisen en zorgen voor maximale efficiëntie en veiligheid in elke werkomgeving. Dankzij onze ervaring, hoogwaardige technologie en op maat gemaakte oplossingen helpen wij jou niet alleen om volledig te voldoen aan de geldende wet- en regelgeving, maar ook om de gezondheid van je medewerkers op een duurzame manier te beschermen.
Neem contact met ons op en ontdek hoe wij jouw stofafzuigtechniek toekomstbestendig kunnen maken!
